ਸਰਦਾਰ ਸੁਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਰੰਧਾਵਾ (10 ਅਕਤੂਬਰ 1951 – 6 ਜਨਵਰੀ 1984) ਇੱਕ ਭਾਰਤੀ ਫੀਲਡ ਹਾਕੀ ਖਿਡਾਰੀ ਸੀ, ਜੋ 1976 ਮਾਂਟਰੀਅਲ ਓਲੰਪਿਕ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤੀ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫੀਲਡ ਹਾਕੀ ਟੀਮ ਲਈ ਖੇਡਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਭਾਰਤ ਦੀ ਫੀਲਡ ਹਾਕੀ ਟੀਮ ਦਾ ਪੂਰਾ ਬੈਕ ਅਤੇ ਕਪਤਾਨ ਸੀ। ਉਸ ਨੇ ਡੀਐਸਪੀ ਅਜੀਤ ਸਿੰਘ ਆਹਲੂਵਾਲੀਆ ਤੋਂ ਸਿਖਲਾਈ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।
ਬਟਾਲਾ, ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਨੇੜੇ ਪਿੰਡ ਦਾਖਲਾ ਵਿੱਚ ਜਨਮੇ, ਸਿੰਘ ਨੇ ਗੁਰੂ ਨਾਨਕ ਖਾਲਸਾ ਸੀਨੀਅਰ ਸੈਕੰਡਰੀ ਸਕੂਲ (ਨਾਰੋਵਾਲ) ਬਟਾਲਾ, ਖਾਲਸਾ ਸਕੂਲ, ਬਟਾਲਾ ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਪੀਬੀ ਸਪੋਰਟਸ ਕਾਲਜ ਜਲੰਧਰ ਵਿੱਚ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕੀਤੀ, ਜਿੱਥੇ ਉਸਨੇ ਯੂਨੀਵਰਸਿਟੀ ਪੱਧਰ ਦੇ ਹਾਕੀ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਖੇਡਣੇ ਸ਼ੁਰੂ ਕੀਤੇ।
ਕਾਲਜ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਉਹ ਕੁਝ ਸਾਲਾਂ ਲਈ ਪੰਜਾਬ ਪੁਲਿਸ ਵਿਚ ਭਰਤੀ ਹੋ ਗਿਆ। ਉਸਨੇ 1973 ਵਿੱਚ ਐਮਸਟਰਡਮ ਵਿੱਚ ਦੂਜੇ ਹਾਕੀ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਕੀਤੀ। ਉਸਨੇ 1972 ਵਿੱਚ ਮਿਊਨਿਖ ਓਲੰਪਿਕ, 1974 ਅਤੇ 1978 ਏਸ਼ੀਅਨ ਖੇਡਾਂ, 1976 ਮਾਂਟਰੀਅਲ ਓਲੰਪਿਕ, 1978 ਵਿੱਚ ਬੈਂਕਾਕ ਵਿੱਚ ਏਸ਼ੀਆਈ ਖੇਡਾਂ, ਅਤੇ 1982 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਲਈ ਵੀ ਖੇਡਿਆ। ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਬੰਬਈ ਵਿਖੇ ਹੋਇਆ। ਉਹ ਕੁਆਲਾਲੰਪੁਰ ਵਿੱਚ 1975 ਦੇ ਹਾਕੀ ਵਿਸ਼ਵ ਕੱਪ ਵਿੱਚ ਜੇਤੂ ਟੀਮ ਦਾ ਵੀ ਹਿੱਸਾ ਸੀ। ਉਸਨੂੰ 1973 ਵਿੱਚ ਵਿਸ਼ਵ ਹਾਕੀ ਇਲੈਵਨ ਅਤੇ ਅਗਲੇ ਸਾਲ ਆਲ-ਸਟਾਰ ਹਾਕੀ ਇਲੈਵਨ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਉਹ ਆਸਟ੍ਰੇਲੀਆ ਦੇ ਪਰਥ ਵਿਖੇ ਈਸਾਂਡਾ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਹਾਕੀ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਅਤੇ 1978 ਦੀਆਂ ਏਸ਼ੀਅਨ ਖੇਡਾਂ ਵਿਚ ਵੀ ਚੋਟੀ ਦਾ ਸਕੋਰਰ ਸੀ। ਆਪਣੇ ਕਰੀਅਰ ਵਿੱਚ ਉਹ 4 ਓਲੰਪਿਕ ਗੋਲ ਕਰਨ ਵਿੱਚ ਕਾਮਯਾਬ ਰਿਹਾ। ਸ਼ੁਰੂ ਵਿੱਚ ਉਸਨੇ ਭਾਰਤੀ ਰੇਲਵੇ ਅਤੇ ਇੰਡੀਅਨ ਏਅਰਲਾਈਨਜ਼ ਅਤੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਪੰਜਾਬ ਪੁਲਿਸ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਸਮਾਂ ਕੰਮ ਕੀਤਾ।
ਸੁਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਖੇਡ ਤੋਂ ਸੰਨਿਆਸ ਲੈਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ 1984 ਵਿੱਚ ਜਲੰਧਰ ਨੇੜੇ ਬਿਧੀਪੁਰ ਨੇੜੇ ਇੱਕ ਕਾਰ ਹਾਦਸੇ ਵਿੱਚ ਮੌਤ ਹੋ ਗਈ ਸੀ। ਜਲੰਧਰ ਦੇ ਹਾਕੀ ਸਟੇਡੀਅਮ ਦਾ ਨਾਂ ਸੁਰਜੀਤ ਹਾਕੀ ਸਟੇਡੀਅਮ ਹੈ। 2000 ਵਿੱਚ, ਸੁਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਲਗਾਤਾਰ ਯਤਨਾਂ ਨਾਲ, ਸੂਰਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਜੱਦੀ ਪਿੰਡ ਦਾ ਨਾਮ ਬਦਲ ਕੇ ਉਸ ਦੇ ਨਾਮ ਉੱਤੇ ਰੱਖਿਆ ਗਿਆ। ਪਹਿਲਾਂ ਇਸ ਨੂੰ ਬਟਾਲਾ ਦੇ ਨੇੜੇ “ਦਖਲਾ” ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ, ਪਰ ਹੁਣ ਇਸਨੂੰ “ਸੁਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਵਾਲਾ” ਵਜੋਂ ਜਾਣਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਵੱਲੋਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਨਾਂ ’ਤੇ ਇੱਕ ਹਾਕੀ ਅਕੈਡਮੀ ਵੀ ਚਲਾਈ ਜਾ ਰਹੀ ਹੈ। 1984 ਵਿਚ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਮੌਤ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਜਲੰਧਰ ਵਿਚ ਸੁਰਜੀਤ ਹਾਕੀ ਸੋਸਾਇਟੀ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਕੀਤੀ ਗਈ ਅਤੇ ਇਹ ਹਰ ਸਾਲ ਜਲੰਧਰ ਵਿਚ ਸਲਾਨਾ ਸੁਰਜੀਤ ਮੈਮੋਰੀਅਲ ਹਾਕੀ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟ ਕਰਵਾਉਂਦੀ ਹੈ, 2007 ਵਿਚ ਸੁਰਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੇ ਪਰਿਵਾਰ ਦੇ ਯਤਨਾਂ ਨਾਲ ਬਟਾਲਾ ਵਿਖੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੀ ਯਾਦ ਵਿਚ ਬੁੱਤ ਲਗਾਇਆ ਗਿਆ | ਮਹਾਨ ਹਾਕੀ ਖਿਡਾਰੀ.
ਉਸਦੀ ਪਤਨੀ ਚੰਚਲ ਰੰਧਾਵਾ ਵੀ ਇੱਕ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫੀਲਡ ਹਾਕੀ ਖਿਡਾਰੀ ਸੀ, ਜਿਸਨੇ 1970 ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਮਹਿਲਾ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਫੀਲਡ ਹਾਕੀ ਟੀਮ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਸਦਾ ਪੁੱਤਰ ਸਰਬਰਿੰਦਰ ਸਿੰਘ ਰੰਧਾਵਾ ਇੱਕ ਵਿਸ਼ਵ ਪੱਧਰੀ ਲਾਅਨ ਟੈਨਿਸ ਖਿਡਾਰੀ ਸੀ, ਜਿਸਨੇ ਵਿਸ਼ਵ ਭਰ ਵਿੱਚ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਅੰਤਰਰਾਸ਼ਟਰੀ ਟੂਰਨਾਮੈਂਟਾਂ ਵਿੱਚ ਭਾਰਤ ਦੀ ਨੁਮਾਇੰਦਗੀ ਕੀਤੀ ਸੀ। ਉਹ ਇੰਡੋਨੇਸ਼ੀਆ ਵਿੱਚ ਹੋਈਆਂ ਏਸ਼ੀਆਈ ਖੇਡਾਂ ਦਾ ਉਪ ਜੇਤੂ ਵੀ ਹੈ।
2012 ਵਿੱਚ, ਰਾਜ ਵਿੱਚ ਖੇਡਾਂ ਨੂੰ ਮੁੜ ਸੁਰਜੀਤ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਵਿੱਚ, ਪੰਜਾਬ ਸਰਕਾਰ ਨੇ ਸਮਾਜ ਨੂੰ ਸਮਰਥਨ ਦੇਣ ਦੇ ਆਪਣੇ ਫੈਸਲੇ ਦਾ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ। ਉਸਨੂੰ ਮਰਨ ਉਪਰੰਤ 1998 ਵਿੱਚ ਅਰਜੁਨ ਅਵਾਰਡ ਨਾਲ ਸਨਮਾਨਿਤ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ।
